Δεν θα γράψω εδώ για τη διάσημη Μονή Πρέβελη στα νότια του Ρεθύμνου, στην Κρήτη. Δεν θα γράψω για το φημισμένο γειτονικό φοινικόδασος και το γραφικό του ποτάμι. Θα γράψω για έναν ηρωϊκό ηγούμενο της Μονής και την μικρή του ιστορία από τα χρόνια της Κατοχής.
Ταξίδευα Απρίλη μήνα στο Ρέθυμνο. Εκείνη την ημέρα είχε ψιλόβροχο και συννεφιά κι οδηγούσα στην κοιλάδα του Αμαρίου. Είναι από τους αγαπημένους μου τόπους στην Κρήτη, με απέραντους ελαιώνες που απλώνονται ανάμεσα στον Ψηλορείτη και τον Κουλούκωνα σπαρμένους με μικρά χωρουδάκια και πολλά άγνωστα μνημεία. Ωραία, ήμερα τοπία και πολλές εκπλήξεις…
Μια φίλη από το Ρέθυμνο, η Ιωάννα, με συνόδευε. Και αυτή με οδήγησε στην ιστορία του θρυλικού Αγαθάγγελου Λαγουβάρδου.
Στο χωριό Απόστόλοι ζει ο βοσκός Γιώργης Λαγκουβάρδος, εγγονός του Αγαθάγγελου Λαγκουβάρδου του θρυλικού ηγούμενου της μονής Πρέβελη. Βρήκαμε τον κυρ Γιώργη και μας οδήγησε στο σπίτι του. Έβρεχε δε σταθερά…
Στο παλιό σπίτι του Γιώργη φυλάσσονται όλα τα τιμητικά κειμήλια, τα παράσημα, τα μετάλλια και οι έπαινοι που δόθηκαν μετά θάνατο στον ηγούμενο Αγαθάγγελο Λαγκουβάρδο από τις κυβερνήσεις της Αγγλίας, της Νέας Ζηλανδίας και της Αυστραλίας. Ο ηγούμενος τιμήθηκε για την εξαριετική βοήθεια που έδωσε στους συμμάχους στα χρόνια της Κατοχής.
Ο Αγαθάγγελος ήταν ηγούμενος στην μονή Πρέβελη τα χρόνια μετά τη μάχη της Κρήτης και στο σπίτι του στους Αποστόλους Αμαρίου συγκέντρωνε Βρεττανούς, Νεοζηλανδούς και Αυστραλούς στρατιώτες που αποκλείστηκαν στο νησί μετά την ήττα.
Από εκεί σταδιακά τους προωθούσε στο μοναστήρι του Πρέβελη και στη συνέχεια τους κατέβαζε στην αμμουδιά με τους φοίνικες όπου τους παρελάμβαναν συμμαχικά υποβρύχια και τους φυγάδευαν σε ασφαλή εδάφη. Όταν οι Γερμανοί κατάλαβαν τι συμβαίνει – και αφού είχαν φυγαδευτεί πλήθη στρατιωτών -ο μεγαλόψυχος και φιλάνθρωπος ηγούμενος Αγαθάγγελος προτίμησε να φύγει για να μην προκαλέσει αντίποινα στα χωριά. Και έτσι έγινε. Και οι Γερμανοί δεν ρήμαξαν το Αμάρι…
Εγκατέλειψε την Κρήτη και έφτασε ως την Αλεξάνδρεια. Εκεί μάλιστα όρκισε την πρώτη κυβέρνηση εθνικής ενότητας, την οποία αποτελούσαν ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο Τσιριμώκος, ο Πορφυρογέννητος και άλλοι. Μια μέρα πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, ο Αγαθάγγελος πέθανε μυστηριωδώς στην Αλεξάνδρεια.
Στο μικρό σπίτι των Λαγκουβάρδων στους Αποστόλους η μνήμη του θρυλικού ηγούμενου της μονής Πρέβελη φυλάσσεται πάνω στους ασβεστωμένους τοίχους. Ασβεστη, σαν μια μικρή φλόγα που ζεσταίνει την αγάπη για το συνάνθρωπο…
Φωτογράφησα την παρασημοφορημένη παλιά φωτογραφία, ήπιαμε μια ρακή «μνήμης ένεκεν» που μας κέρσε ο κυρ Γιώργης και βγήκαμε στους δρόμους του χωριού.
Απόβροχο… Οι μυρωδιές μου έφερναν ζαλάδα… Ομίχλες σηκώνονταν πάνω από τα σπίτια της κοιλάδας. Μπηκαμε στο αυτοκίνητο με την Ιωάννα και βαλθήκαμε να διασχίζουμε τους φρεσκοπλυμένους από τη βροχή ελαιώνες.
Βαθιά στον ορίζοντα το Λιβυκό άστραφτε στο μεσημεριανό φως.
Που βρίσκομαι;
Το χωριό Απόστολοι και η Κοιλάδα του Αμαρίου βρίσκονται στα νότια του Νομού Ρεθύμνου. Θα φτάσετε εδώ φυσικά οδικώς από την πόλη του Ρεθύμνου ακολουθώντας τον κεντρικό δρόμο προς Σπήλι – Αγία Γαλήνη. Στο Σπήλι αφήνετε τον κεντρικό δρόμο και ακολουθείτε τον ασφαλτόδρομο προς Αμάρι – Αγία Φωτεινή που σας οδηγεί στη βόρεια είσοδο της κοιλάδας.
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.