«Θα ξαναρθείς…»

Όταν πρωτοανακάλυψα την Άμφισσα και τα μικρά της μυστικά ένοιωσα μια χαρά… πολύ ταξιδιωτική. Γράφω εδώ γι αυτό εξάλλου. Όταν αργότερα ανακάλυψα στην Άμφισσα το καφενείο «Πανελλήνιον» συγκινήθηκα ειλικρινά. Είναι τα χρώματα, η ατμόσφαιρα, αλλά κυρίως οι ολοζώντανες μνήμες του τόπου.

Ανηφόριζα τον κεντρικό δρόμο Ν. Γιαγτζή με τα παλιά μαγαζάκια και έφτασα στην πλατεία Κεχαγιά. Μα μια πλατεία … κούκλα! Τριγυρισμένη από πολλά υπέροχα νεοκλασικά σπίτια, ένα πανόραμα από ακροκέραμα, παστέλ χρώματα, περίτεχνα μπαλκόνια και θυρώματα, θαυμάσιες αυλές με φοίνικες, εσπεριδοειδή, γιγάντιες τριανταφυλλιές και γιασεμιά. Και σε μια άκρη το καφενείο «Πανελλήνιον». Μπήκα μέσα κι… έμεινα!

«Το λένε και «Γυαλί καφενέ». Ξέρεις ποιος το βάφτισε έτσι;» ρώτησε χαμογελώντας ο παλαιός ιδιοκτήτης ο κυρ Θανάσης Μαστρονικολόπουλος. Που να ξέρω; «Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Αρτέμης Μάτσας. Ο οποίος έδωσε παραστάσεις εδώ».

Μου έψησε ένα βαρύ σκέτο και έκατσε να μου πει το στόρι του αρχαίου καφενέ. Στο μοναδικό τραπέζι με κόσμο τρία γερόντια έπαιζαν πρέφα. Ένα χλωμό φως έμπαινε από τα τζάμια και φώτιζε ζεστά τα παστέλ χρώματα των τοίχων και το χώρο. Που ναι μεν είναι καφενείο αλλά ουσιαστικά είναι παλιό θέατρο, με υπέροχα χρώματα , ξύλινο πάτωμα και μοναδική σκηνή. Κλειστή.

«Θέατρο σπουδαίο! Από το 1936 ξεκίνησαν οι παραστάσεις. Εδώ και πρώτος στη σειρά που ήρθαν ήταν ο θίασος των Αυλωνίτη, Φωτόπουλου, Μακρή. Από εδώ πέρασε κόσμος και κοσμάκης…» λέει ο κυρ Θανάσης. Και μου απαριθμεί ηθοποιούς και σκηνοθέτες, σχεδόν όλο το πάνθεον του παλιού ελληνικού σινεμά. Μα είναι και σαν σινεμά εδώ ε;

Ο κυρ Θανάσης σηκώνεται και μου δείχνει που ήταν τα καθίσματα, το υποβολείο, το ταμείο. «Ξέρεις ερχόταν τότε πολύς κόσμος. υπήρξαν εκατοντάδες λαμπρές βραδιές, το θέατρο ήταν γεμάτο ασφυκτικά με θεατρόφιλους Αμφισσαίους, οι θίασοι έμεναν μέρες…».

Είχαν όλοι λεφτά; «Πλήρωναν και με είδος. Κάποιοι πλήρωναν με αυγά και κότες!».

Έπινα γουλιά γουλιά τον καφέ και έσπαγα το κεφάλι μου. Α, μα τώρα θυμήθηκα! Έχω ξαναδεί αυτό το καφενείο σε ταινία του μακαρίτη του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Ο κυρ Θανάσης μου είπε τα πάντα για τα γυρίσματα του «Θιάσου», της βραβευμένης ταινίας του αδίκως χαμένου κορυφαίου έλληνα σκηνοθέτη. Εδώ γυρίστηκε το 1976! «Πέντε 24ωρα συνέχεια γύριζαν!» Εδώ ήταν η περίφημη σκηνή με τους ηθοποιούς που τραγουδούν «Θα ξαναρθείς…» υπό τους ήχους του ακορντεόν.

Θυμάμαι. Αμ πως δε θυμάμαι…

Ο κυρ Θανάσης μου είπε πολλά. Για τις «δόξες και τα μεγαλεία…» που γνώρισε ο χώρος, για τον πόλεμο, για όλα εκείνα που κράτησαν το θέατρο όρθιο ως το 1988. Τότε δόθηκαν οι τελευταίες παραστάσεις.

«Θες άλλο καφέ; Εγώ έχω ψήσει καφέ ως και στη Ρόμυ Σνάιντερ!», μου λέει γελώντας.

Έξω ο ρουμελιώτικος ήλιος χάθηκε και άρχισε ένα μελαγχολικό ψιλόβροχο.

Νομίζω μάλιστα ότι άκουγα και ακορντεόν…

Που βρίσκομαι;

Η Άμφισσα βρίσκεται στη Φωκίδα, πολύ κοντά στους Δελφούς και στη γνωστή Αράχωβα, καθώς και στο λιμάνι της Ιτέας. Ο συντομότερος δρόμος είναι μέσω Δελφών.