Η χιλιοστή μονή

Τα χιόνια έλιωναν στο βουνό Δίρφη, στην Εύβοια, και οι ανοιξιάτικες λιακάδες ήταν να τις πιεις στο ποτήρι. Κατέβαινα από το χωριό Στρόπωνες και στο βάθος το Αιγαίο έλαμπε. Η διαύγεια ήταν τρομερή: μπορούσα να διακρίνω ξεκάθαρα τις Σποράδες στο βάθος. Χαρά θεού!

Μέτραγα τις στροφές με το αυτοκίνητο και σιγά σιγά έβγαινα από μια κοιλάδα που κατέληγε στη θάλασσα. Οδηγούσα δίπλα στο ποτάμι της Λάμαρης, τα πλατάνια στις όχθες του ήταν  σταχτιά και γυμνά. Είπαμε ήρθε η άνοιξη. Αλλά όχι και εντελώς…

Ένας βοσκός πέρναγε με τις γίδες του την άσφαλτο οδηγώντας τις στις γεμάτες ξερά πλατανόφυλλα όχθες.

«Καλημέρα! Ξέρεις που είναι η Παναγία;»

Με κοίταξε σαν να ήμουν εξωγήινος.

«Πια Παναγία ρε παιδί;» κατάφερε να ψελλίσει.

«Την Παναγία τη Χιλιαδού…» συνέχισα απτόητος.

«Δε… δεν ξέρω… εγώ δεν ξέρω…» μου λέει κοιτώντας με σαν να είχε μπροστά του έναν εγκληματία πλήρους απασχόλησης.

Κατάλαβα πως με τον εν λόγω ποιμένα άκρη δε βγάζω. Και λέω να φύγω.

«Άιντε καλά… σε ευχαριστώ…»

«Ε… ρε συ μπας και έχεις τσιγάρα;» φώναξε ο άνθρωπός μου με ένα ύφος μιας υπερβολικής τολμώ να πω οικειότητας.

«Όχι δεν καπνίζω…». Σειρά μου να τον απογοητεύσω.

Ούτε που απάντησε… Έριξε ένα σφύριγμα υπερηχητικό, τα γίδια μαζεύτηκαν κάπως και συνέχισε την παραποτάμια βόλτα του.

Άνοιξα τον χάρτη του στρατού, τον οποίο βαριόμουν ως τότε να ανοίξω. Ναι, το δείχνει το εκκλησάκι.

Τελικά ήταν πιο εύκολο απ ότι φανταζόμουν.

Το είδα να λάμπει μέσα στα σταχτιά πλατάνια στην νότια όχθη του ποταμού. Ασβεστωμένο, με πέτρινη και κεραμιδένια στέγη. Και ανοιχτό.

Η Παναγία Χιλιαδού είναι το καθολικό της παλιάς Μονής Κοίμησης της Θεοτόκου. Κατά την παράδοση ήταν η χιλιοστή Μονή που έκτισε η αυτοκράτειρα Θεοδώρα, εξ ου και Χιλιαδού το όνομά της. Ο ναός είναι σταυρεπίστεγος και χρονολογείται στον 12^ο αιώνα (στο δεύτερο μισό για την ακρίβεια).

Λένε δε πως η αυτοκράτειρα το έχτισε εδώ γιατί τάχα μου βρήκε ασφαλές καταφύγιο από θαλασσοταραχή στην παραλία. Μάλλον μύθος είναι όμως… Όταν έχει θαλασσοταραχή στην παραλία δεν στέκονται ούτε τα βότσαλα. Τόσο εκτεθειμένη είναι…

Είδα μερικές συμπαθητικές τοιχογραφίες (όχι τίποτε το τρομερό όμως) και ένα αληθινά κομψό τέμπλο. Είναι ξυλόγλυπτο και το έκανε Ηπειρώτης μάστορας (ταγιαδόρος δηλαδή για τους μυημένους…) στα 1890.

Έκατσα λίγο στη δροσιά και τη γαλήνη του ναού. Κοίταζα τους τέσσερις πεσσούς που στηρίζουν τη στέγη. Σκέφτηκα τους αιώνες που πέρασαν εδώ με ατελείωτες προσευχές και μετάνοιες; Ποιοι να ήταν οι μοναχοί;

Δεν θα μάθω ποτέ. Τα παλιά κελιά τους είναι ερειπωμένα. Βλέπω όμως το παλιό λίθινο πάτωμα. Τις πλάκες του φαγωμένες από τα καλογερίστικα ποδήματα. Πάντα με συγκινούν τα δάπεδα των παλιών ναών. Ορίζουν στη φθορά τους το πέρασμα του χρόνου. Αυτό που προσπερνάμε πατώντας πάνω του.

Κοιτάω πριν φύγω την ανάγλυφη πέτρινη εικόνα της Παναγίας στο υπέρθυρο. Η εκκλησούλα δεν έχει επισκέπτες είναι έρημη και ήσυχη. Λίγα μέτρα πιο κάτω βέβαια υπάρχει μια από τις πιο διάσημες αμμουδιές της Εύβοιας, η περιλάλητη Χιλιαδού.

Ε, καλά… Οι σύγχρονοι ρέκτες της αμμουδιάς – αυτοί που την έκαναν διάσημη – δεν έρχονταν ποτέ εδώ για να βρουν κάνα μνημείο. Ούτε θα ξέρουν πόθεν προέκυψε το «Χιλιαδού».

Έρχονταν βέβαια πολύ παλιά εδώ οι τυχοδιώκτες που έψαχναν για θησαυρούς στο παλιό μοναστήρι (στο πάτωμα του ναού μάλιστα).

Και σήμερα;

Εμ, σήμερα όπως φαίνεται ούτε οι βοσκοί δεν ξέρουν την εκκλησούλα.

Τη χιλιοστή…

Πού βρίσκομαι;

Η Χιλιαδού βρίσκεται στις ανατολικές ακτές της κεντρικής Εύβοιας. Ο συντομότερος δρόμος είναι από τη Χαλκίδα μέσω Στενής.