Το οικόσημο της Χάλκης

Οι ιστορίες για τους ιππότες δικαιωματικά ανήκουν στην Ρόδο. Αυτή εδώ είναι μια ιστορία για ιππότες στη Χάλκη, στο όμορφο νησάκι των Δωδεκανήσων, που βρίσκεται ανατολικά της Ρόδου. Μια ιστορία για ένα χαλαρό απόγευμα…

Το απομεσήμερο του Ιούνη μας είχε βαρέσει κατακούτελα. Καθόμασταν στη σκιά της ταβέρνας που λεγόταν «Μαύρη Θάλασσα», στη νότια μεριά του λιμανιού.

Μαύρη; Η θάλασσα έλαμπε καταγάλανη και στραφταλιστή μπροστά μας.

«Τη λένε Μαύρη Θάλασσα γιατί το χειμώνα με την κακοκαιρία μαυρίζει όλο το λιμάνι εδώ», μου φωνάζει ο Λιβάνιος Ροδίτης, από την κουζίνα της ταβέρνας του, ετοιμάζοντας μας ούζα, χταποδοσαλάτα και γαύρο μαρινάτο.

Με το κεφάλι βαρύ, το απόγευμα ξεκινήσαμε μια βόλτα στο νησί της Χάλκης. Ανηφορίζουμε μέσα από τον Εμπορειό την   λεωφόρο Ταρπόν Σπρίνγκς. Παράξενο ε; Ταρπόν σπρίνγκς είναι ένα αμερικάνικο ψαροχώρι στη Φλόριντα με πολλούς Χαλκίτες σφουγγαράδες μετανάστες. Περνάμε τις πικροδάφνες και τα αρμυρίκια του στρατιωτικού φυλακίου και κατηφορίζουμε στην αμμουδιά του Πόνταμου.

Διασχίζουμε τοπία με μια απίθανη αιγαιοπελαγίτικη λιτότητα: όλα είναι λιγοστά, μετρημένα, πολύτιμα. Λίγο πιο πάνω, περνάμε μια  κοιλάδα με αμυγδαλιές, αγριελιές και  συκιές και σταματάμε για να δούμε το πιο ένδοξο  απομεινάρι του χαλκίτικου παρελθόντος. Είναι το εγκαταλειμμένο Χωριό, η παλιά πολίχνη του νησιού, σήμερα άδεια κι έρημη. Είναι ένα μικρό σύμπαν από πέτρινα χαλάσματα σκορπισμένα στην απότομη πλαγιά.

Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το λίγο πράσινο από τα κυπαρίσσια, δίπλα στο ξωκλήσι  της Παναγίας του 16ου αιώνα. Το μονοπάτι, σαν σταχτί πέτρινο φίδι στριφογυρίζει δίπλα στους γκρεμισμένους τοίχους: πολλοί είναι χτισμένοι με αρχαίο υλικό.

Το Χωριό (έτσι το λέγαν πάντα) ήταν η πρωτεύουσα του  νησιού για αιώνες. Όταν έπαψε η πειρατεία να είναι τρόμος, οι Χαλκίτες κατηφόρισαν στην θάλασσα, έχτισαν τον Εμπορειό και εγκατέλειψαν τα μικρά σπιτάκια του Χωριού. «Ο τελευταίος πρέπει να έφυγε το ‘60» παρατήρησε νωρίτερα η Δήμαρχος.

Τα σπιτάκια εδώ δεν έχουν σχέση με τα όμορφα ρόδινα και πορτοκαλιά αρχοντόσπιτα του Εμπορειού. Εδώ οι παλιές κατοικίες είναι κυβικές λίθινες μικρές οικοδομές με στέγη από πατελιά, ένα  ειδικό αδιάβροχο χώμα, σαν πορσελάνη (που κάποιοι παλιοί την λένε και «παρσελόνα»).

Στην κορφή του βράχου το κάστρο των Ιπποτών της Ρόδου στέκει σαν αιώνιος φύλακας της ερημιάς, με επάλξεις που θυμίζουν ξεδοντιασμενο γέρο ναυτικό. Η θέα από αυτές όμως κόβει αληθινά την ανάσα. Κάτω χαμηλά, μπροστά στους ευρυγώνιους και τα αναμμένα κλείστρα των μηχανών μας απλώνεται το Καρπάθιο, το μικρό αρχιπέλαγος με τις βραχονησίδες, η Ρόδος με το βουνό της, τον τρομερό Αττάβυρο και σαν μια πέτρινη η φτερούγα στολισμένη με σμαραγδί νερό η χερσόνησος της Τραχειάς.

Κινστέρνες, λιθοσωροί, η μισογκρεμισμένη εκκλησία του Αγίου Νικολάου με τις ξεθωριασμένες τοιχογραφίες, το οικόσημο του Μεγάλου Μάγιστρου D’ Aubusson,  ξεραμένοι φλόμοι και ρίγανη είναι ότι απόμεινε από το πανίσχυρο κάστρο, το ποίο χτίστηκε τον 14ο – 15ο αιώνα πάνω στα λείψανα αρχαίας ακρόπολης .

-No knights live here anymore, eh?  ρώτησε ο φωτογράφος μου.

Κοίταξα το ψαθωτό ανάγλυφο του οικόσημου πάνω στις πιτσιλισμένες με βρύα στουρναρόπετρες του υπέρθυρου. «Not at all…» μουρμούρισα.

-Ok, cool… they wouldn’t like tourists anyway…

Συμφώνησα φυσικά….

Που βρίσκομαι;

Η Χάλκη βρίσκεται αρκετά κοντά στη Ρόδο και φτάνετε ως εδώ ακτοπλοϊκώς και μόνο. Συνήθως καθημερινά υπάρχει πλοίο (πολύ μικρό φέρι, για ελάχιστα αυτοκίνητα) από το λιμάνι Κάμιρος Σκάλα στη Ρόδο. Θα πρέπει να φτάσετε πρώτα στη Ρόδο (εν πλω ή αεροπορικώς)  και να πάτε οδικώς ως την Κάμιρο Σκάλα. Δυο ή τρεις φορές την εβδομάδα υπάρχει και το πλοίο της άγονης Γραμμής από Πειραιά (μέσω Κρήτης – Καρπάθου).