Νάξος, Καλαμίτσια, Ιησουίτες, Φλεριό, Μέλανες, Ποταμιά, Χώρα Νάξου

Διακοπές Ιησουιτών στη Νάξο

Που έκαναν διακοπές οι Ιησουίτες στη Νάξο; Αυτό δεν το ήξερα ως εκείνο το πρωί. Ήξερα λίγα για τους Ιησουίτες στο νησί, αλλά για θέρετρο και λοιπά τίποτε. Μπήκα σε ένα χωματόδρομο και ιδού τι ανακάλυψα.

«Νάξος, Καλαμίτσια, Ιησουίτες, Φλεριό, Μέλανες, Ποταμιά, Χώρα Νάξου»
Προς Ποταμιά

Καθώς οδηγούσα στον χωματόδρομο φεύγοντας από Μέλανες προς Ποταμιά μέσα στους ελαιώνες, τις φραγκοσυκιές και τις ξερολιθιές σε μια στροφή προβάλει μπροστά μου  ένα επιβλητικό και μοναδικό μνημείο. Τα σημάδια της ερημιάς είναι πολύ έντονα επάνω του, τα παράθυρα και οι πόρτες χάσκουν ορθάνοιχτα και μέσα στα ερείπια φωλιάζουν σαύρες και φίδια. Αυτό είναι το καλοκαιρινό θέρετρο των Ιησουϊτών μοναχών, το οποίο έκτισαν στη δροσερή ρεματιά δίπλα σε μια μεγάλη πηγή στα τέλη του 17ου αιώνα, στο κέντρο μιας ευρύτερης περιοχής όπου απλωνόταν η τεράστια μοναστηριακή περιουσία που διαχειριζόταν το τάγμα των Ιησουϊτών: την περίοδο 1710-1720 η περιουσία αυτή ήταν περίπου 350 κτήματα, ελαιώνες, αμπέλια χωράφια κλπ.

«Νάξος, Καλαμίτσια, Ιησουίτες, Φλεριό, Μέλανες, Ποταμιά, Χώρα Νάξου»
Μονή Ιησουιτών

Τι γύρευαν οι Ιησουίτες στη Νάξο όμως; Να, η μικρή τους ιστορία.

Το 1627 η αδελφότητα των Ιησουϊτών ίδρυσε στο Κάστρο Σχολή η οποία λειτούργησε ως το 1773 που οι Ιησουίτες έφυγαν από τη Νάξο. Εμεινε κλειστή ως το 1728 όταν πέρασε στους μοναχούς του τάγματος των Λαζαριστών, οι οποίοι την κράτησαν ως τα 1887. Στα 1891 τη σχολή ανέλαβαν οι Σαλεσιανοί μοναχοί οι οποίοι επανοργάνωσαν το σχολείο και το μετέτρεψαν σε σπουδαία Εμπορική Σχολή ως το 1927. Ηταν η ξακουστή γαλλική Σχολή των Φραγκοπαππάδων  όπως έγραφε ο Νίκος Καζαντζάκης όταν ήρθε σπουδαστής εδώ το 1897. Εκλεισε οριστικά το 1927 και την περίοδο της κατοχής κατελήφθη από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς και λεηλατήθηκε η πλούσια βιβλιοθήκη και τα αρχεία της.

Ο ναός των Ιησουϊτών όσο καιρό έμειναν στη Νάξο ήταν η Καπέλα Καζάτζα, ένα από τα κρυμένα μυστικά της Χώρας της Νάξου.

«Νάξος, Καλαμίτσια, Ιησουίτες, Φλεριό, Μέλανες, Ποταμιά, Χώρα Νάξου»
Μονή Ιησουιτών

Περπατάω μέσα στη σιωπή που σπάει μόνο από το “φρρρτ” καμιάς σαύρας μέσα στα δροσερά χορτάρια. Το μοναστήρι – θέρετρο έχει πυργοειδή αρχιτεκτονική και είναι πελώριο με πολλά δωμάτια τα οποία κάποτε ήταν πολυτελώς διακοσμημένα κάνοντάς το να μοιάζει με ανάκτορο. Είχε όλες τις ανέσεις, μεγάλη στέρνα, πηγή με άφθονο νερό, αποθήκες, περιστερώνα, ελαιοτριβείο κλπ. Το έκτισε ένας από τους διασημότερους ηγούμενους των Ιησουϊτών της Νάξου, ο Ρ. Σωζέ και για ένα διάστημα λειτούργησε κι αυτό σαν σχολή.

«Νάξος, Καλαμίτσια, Ιησουίτες, Φλεριό, Μέλανες, Ποταμιά, Χώρα Νάξου»
Μονή Ιησουιτών

Σήμερα ερειπώνει με δραματικούς ρυθμούς τόσο το κεντρικό κτίσμα όσο και τα γύρω βοηθητικά κτήρια και παρεκκλήσια. Ακούστηκε κάποτε πως θα αναστηλωθεί και θα γίνει συνεδριακό κέντρο, όμως το σχέδιο φαίνεται ότι έμεινε στα χαρτιά. Αν έρθετε στη Νάξο ελάτε να το δείτε. Θα βρείτε το έρημο μοναστήρι πολύ εύκολα και αξίζει να το δείτε από κοντά και να θαυμάστε τη μνημειακή του αρχιτεκτονική.

«Νάξος, Καλαμίτσια, Ιησουίτες, Φλεριό, Μέλανες, Ποταμιά, Χώρα Νάξου»
Μονή Ιησουιτών

Που βρίσκομαι;

Στη Νάξο φυσικά, το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων όπου θα έρθετε ακτοπλοίκώς από τον Πειραιά ή αεροπορικώς από την Αθήνα. Για να πάτε στο θέρετρο των Ιησουιτών οδηγείτε ως το Φλεριό. Ακολουθείτε την πινακίδα που γράφει «ΜέλανεςΚαλαμίτσια» και μπαίνετε σε βατό χωματόδρομο. Μετά από 200 μέτρα στρίβετε αριστερά και οδηγείτε μέσα σε τοπία με ξερολιθιές, θάμνους και μεγάλα βράχια, ενώ έχετε πολύ ωραία θέα στο χωριό Μέλανες. Σε 1 χλμ. στρίβετε αριστερά (δεξιά ο δρόμος πάει στο χωριό Μέλανες) και μετά από 100 μ. στρίβετε πάλι δεξιά για να δείτε το εκπληκτικό μοναστήρι-θέρετρο των Ιησουϊτών στην περιοχή Καλαμίτσια όπου φτάνετε μετά από 300 μέτρα.

Social Media