Η Νέδα είναι το μοναδικό θηλυκό ποτάμι της Ελλάδας. Σύμφωνα με τον Παυσανία δε μόνο ο ποταμός Μαίανδρος, στη Μικρά Ασία, είχε περισσότερο ελικοειδή κοίτη. Αγαπημένος μου τόπος από χρόνια, χαμένος στα σύνορα της Αρκαδίας, Ηλείας και Μεσσηνίας, είναι πάντα μια κορυφαία βόλτα. Αυτή την άνοιξη ξανάρθαμε για ένα μικρό περπάτημα. Και, ναι, ήταν και πάλι όμορφα στη Νέδα.
Ανηφορίζοντας από την Ανδρίτσαινα προς το ναό του Επικούρειου Απόλλωνα τα αρκαδικά τοπία μένουν πίσω. Χαμηλά βουνά απλώνονται στον ορίζοντα ως το Ιόνιο, σκεπασμένα από θάμνους, πουρνάρια και αγριελιές. Στο βάθος μια άσπρη τέντα ορίζει τη θέση του θαυμάσιου ναού μέσα στις σταχτοπράσινες ερημιές του Κωτίλιου όρους.
Περνάμε από τις Βάσσες (έτσι έλεγαν τα μικρά πλατώματα στο βουνό) , και φτάνουμε στο χωριό Περιβόλια. Περνάμε την Νέα Φιγαλεία – τη σπαρμένη με τα λείψανα της αρχαίας Φιγαλείας, η οποία ήταν πόλη πελασγική και πολύ καλοφτιαγμένη, είχε ιερό της Αρτέμιδος Σωτείρας και ναό της Αθηνάς και στην αγορά της πόλης οι Φιγαλείς είχαν υψώσει τον ανδριάντα του δύο φορές ολυμπιονίκη στο παγκράτιο συμπολίτη τους Αρραχίωνα, ο οποίος πέθανε πάνω στον αγώνα – και κατηφορίζουμε ένα ασφάλτινο φιδίσιο δρόμο ως την κοίτη της Νέδας.
Η Νέδα αποτελεί το φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Μεσσηνία και την Ηλεία από τα αρχαιότατα χρόνια των Δωριέων. Τα νερά της Νέδας ξεκινούν από πάμπολλες πηγές από το όρος Λύκαιο και ακολουθώντας μια εκπληκτική μαιανδρική πορεία μέσα από στενά φαράγγια, δροσερά πλατώματα και χαράδρες πνιγμένες στη βλάστηση, περνούν κάτω από πέτρινα τοξωτά γεφύρια και μέσα από σκοτεινές σπηλιές και καταρράκτες καταλήγουν στη θάλασσα, καλύπτοντας μια διαδρομή 32 χιλιομέτρων.
Περνάμε και ανηφορίζουμε προς τα Πλατάνια για να πιάσουμε το χωματόδρομο που θα μας ξαναφέρει στο πιο συναρπαστικό κομμάτι του ποταμού. Αφήνουμε το τζιπ δίπλα στο πέτρινο γεφύρι και ξεκινάμε το περπάτημα προς τους δύο εντυπωσιακούς καταρράκτες. Το μονοπάτι μοσχομυρίζει υγρασία, σκίνα, κισσό και βελανίδι και είναι στολισμένο με κάτι μεγάλα λαμπερά μοβ κρινάκια με κίτρινα στίγματα σαν ορχιδέες.
Η Νέδα βουίζει πλησιάζοντας το Στόμιο, το στενότερο κομμάτι του φαραγγιού όπου χάνεται μέσα σε μια θεοσκότεινη σπηλιά, γεμάτη αγριοπερίστερα και νυχτερίδες. Οι καταρράκτες έχουν βάθρες με σμαραγδένιο χρώμα και πολύ λυπόμαστε που η εποχή δεν επιτρέπει μια ωραία βουτιά. Πιο πάνω, στο χείλος του γκρεμού τα εκκλησάκι της Παναγίας, κολλημένο στις σπηλιές του βράχου ορίζει την ερημιά.
Σε κάποια από αυτές τις σπηλιές που είναι διάσπαρτες στο Ελάϊον Όρος κρύφτηκε η θεά Δήμητρα αηδιασμένη από το βιασμό της από τον μεταμορφωμένο σε άλογο Ποσειδώνα! Με τη θέα της γονιμότητας της γης κλεισμένη στη σπηλιά οι σοδειές καταστράφηκαν και οι άνθρωποι κόντεψαν να πεθάνουν από την πείνα μέχρι να την ανακαλύψει ο Πάν και να την πείσει να ξαναβγεί στο φως και να καρπίσει πάλι η γη…
Επιστρέψαμε, ξεϊδρώσαμε, ακούσαμε για λίγο τη σιγαλιά της κοιλάδας και πήραμε πάλι το δρόμο μέσα στα βουνά και στα τοπία τα στοιχειωμένα με αρχαίους μύθους και ιστορία. Αυτό είναι και το πολύ γοητευτικό όταν ταξιδεύεις στην Πελοπόννησο: οι διαδρομές σου αποκτούν εκτός των άλλων και μια φιλολογική διάσταση αβάσταχτης ομορφιάς.
Που βρίσκομαι;
Η Νέδα βρίσκεται κοντά στην Ανδρίτσαινα και στην περιοχή της Φιγαλείας. Ο καλύτερος δρόμος για να έρθετε ως εδώ είναι να φτάσετε στη Μεγαλόπολη (ακολουθώντας εθνικούς και γρήγορους δρόμους) και από εκεί να ακολουθήσετε τον κεντρικό επαρχιακό δρόμο προς Ολυμπία. Μετά την Ανδρίτσαινα θα ακολουθήσετε τη διαδορμή προς Βάσσες και Φιγαλεία. Εύκολη και άνετη πρόσβαση στο ποτάμι έχετε κάτω από το χωριό Φιγαλεία.
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.