Χαζεύαμε το χιονισμένο Φαλακρό, καταχείμωνο. Στα ορεινά της Δράμας ο χειμώνας είναι ιδιαίτερα βαρύς. Κι εμείς είμαστε κάπου εκεί που σημειώνονται τα εν Ελλάδι ρεκόρ χαμηλών θερμοκρασιών, κοντά στο Νευροκόπι δηλαδή.
Ήμασταν στο Παγονέρι και χαζεύαμε τη θέα στο Φαλακρό από την πλατεία του χωριού.
Τούτο το χωριό έξω από το Νευροκόπι, διεκδικεί με αξιώσεις τον τίτλο του ωραιότερου στο νομό Δράμας. Δικαίως γιατί είναι έξοχο. Βρίσκεται σε υψόμετρο 670 και πήρε το όνομά του από το κρύο νερό που βγάζουν οι δύο βρύσες του – η Επάνω και η Κάτω. Το 1983 κηρύχθηκε παραδοσιακός οικισμός κάτι που οφείλει στα πετρόχτιστα σπίτια μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής. Τα περισσότερα είναι διώροφα με χαγιάτι, απαραίτητο για τον αερισμό τους. Έχουν δωμάτια με τζάκι και σαχνισί (δηλαδή προέκταση του εσωτερικού χώρου προς την πλευρά του δρόμου για περισσότερο φυσικό φως και καλύτερη θέα)
Το Παγονέρι λεγόταν παλιά Τσερέσοβο και χτίστηκε από πρόσφυγες Ηπειρώτες από τα Σουλιμοχώρια που έφτασαν ως εδώ διωγμένοι από τον διάσημο Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Στο χωριό εγκαταστάθηκαν ασφαλώς και πολλοί Έλληνες από περιοχής της Ανατολικής και Βόρειας Ρωμυλίας. ¨Ήταν ανέκαθεν χωριό μαστόρων της πέτρας, χτιστών δηλαδή. Γι’ αυτό εξάλλου είναι γεμάτο τόσο όμορφα σπίτια. Πάντως λένε πως οι γυναίκες από τα γύρω χωριά δεν ήθελαν να παντρευτούν Παγονερίτη, γιατί έμεναν μόνες με τα παιδιά καθώς εκείνος ταξίδευε με τα σινάφια των μαστόρων της πέτρας και η ζωή τους ήταν σκληρή και γεμάτη αντρικές δουλειές. Αυτά έως και τη δεκαετία του ‘60, έτσι λένε
Περπατήσαμε στα στενά καλντερίμια και κάποτε φτάσαμε στην πλατεία–μπαλκόνι με τη θέα στο, μονίμως χιονισμένο το χειμώνα, Φαλακρό. Το οποίο μεταξύ μας μόνο Φαλακρό δεν είναι, καθώς μεγάλα δάση οξιάς το σκεπάζουν, δάση ωραία και μυστηριακά.
Στο Παγονέρι είδαμε την εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου με το εντυπωσιακό πέτρινο καμπαναριό (φαίνεται από παντού και κάθε επισκέπτης θα το δει μπαίνοντας στο χωριό). Ο ναός κτίστηκε το 1835 και οι καμπάνες του κατασκευάστηκαν το 1832. Στο εσωτερικό του σώζονται ιδιότυπες τοιχογραφίες και παλαιότατες εικόνες μεγάλης ιστορικής αξίας, από τις οποίες ξεχωρίζει η εικόνα της Παναγίας που είναι γεμάτη τάματα. Περιττεύει να τονίσουμε πως θεωρείται θαυματουργή ασφαλώς.
Φύγαμε το σούρουπο. Σε ένα χωματόδρομο πιο κάτω είδαμε ένα αρχαίο κάρο φορτωμένο ένα βουνό αχυρόμπαλες, πάνω στις οποίες καθόταν ο ηλικιωμένος αγρότης, σαν ακροβάτης, καπνίζοντας αρειμανίως.
Τον αφήσαμε να περάσει στο λασπωμένο του χωματόδρομο και τον χαιρετήσαμε. Σκέφτηκα λίγο να τον πειράξω και του φώναξα:
- Ε, πατριώτη…Είναι αλήθεια αυτό που λένε για τους Παγονερίτες πως δεν τους θέλαν οι νύφες γιατί ήταν χτίστες και όλο έλειπαν?
Με κοίταξε ψηλά από τον αχυρένιο του θρόνο ξεφυσώντας καπνό από τα ρουθούνια του.
- Που να ξέρω ρε πατριώτη? Εγώ ήμουν αγέννητος τότε? μου φώναξε, και έκραξε το άλογο του να προχωρήσει.
Το γέλιο του χάθηκε μέσα στην παγωνιά του δειλινού. Μπροστά μας οι μεγάλες πεδιάδες είχαν ήδη βουλιάξει στην χειμωνιάτικη ομίχλη…
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.