Παλιοναβαρίνο…

Ο δρόμος προς τα εκεί διασχίζει εκτάσεις με αμπέλια και ελαιώνες ενώ μεγάλες λεύκες στολίζουν τη διαδρομή κοντά στη λιμνοθάλασσα. Οδηγώ προς την κατά τον Όμηρο «αμμόεσσα Πύλον» αν και εγώ δεν ψάχνω τα συγκλονιστικά νερά της Βοϊδοκοιλιάς και τις λοιπές αμμουδιές της Γιάλοβας.

Ήρθα να περπατήσω απόγευμα και να απολαύσω λίγη μοναξιά στο παλιό Αβαρίνο, το κάστρο που φυλάει έναν ιστορικό θαλασσινό δίαυλο εδώ και οχτώ αιώνες. Ναβαρίνο λένε το Νιόκαστρο που βρίσκεται στην άλλη άκρη του κόλπου. Αυτό το λένε Παλιόκαστρο (όνομα και πράγμα) και πολύ σπάνια παλιό Αβαρίνο και Παλιοναβαρίνο (το τελευταίο όνομα εμένα μου αρέσει πολύ!).

Ανάβαση στο Παλιοναβαρίνο

Θέλετε να ανέβετε ως εδώ? Θα περπατήσετε κάνα εικοσάλεπτο για να φτάσετε αλλά μην λυπηθείτε τον κόπο διόλου! Αξίζει οπωσδήποτε! Θα αφήσετε το αυτοκίνητο δίπλα στο Διβάρι (το πέρασμα που συνδέει τη λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας με τη θάλασσα) και θα ανηφορίσετε το ομαλό καλοστρωμένο (αρχικά) μονοπάτι απολαμβάνοντας τα εκπληκτικά τοπία των ακτών της Σφακτηρίας και τα ρηχά γαλαζοπράσινα νερά στο θρυλικό πέρασμα της Συκιάς.

Καθώς περπατάτε το μονοπάτι προς το Παλιόκαστρο δώστε προσοχή στις πελώριες αράχνες που έχουν στήσει κάτι θεόρατους ιστούς σε αρκετά μεγάλο ύψος μάλιστα ανάμεσα στα σκίνα και τα πουρνάρια της πλαγιάς. Τα νήματα των ιστών είναι χοντρά σαν σπάγκοι και κολλάνε στα ρούχα σας σαν σιλικόνη. Και η αράχνη να καραδοκεί μόλις πέσετε στα δίχτυα της. Φριχτή περίπτωση σας λέγω…

Ο λόφος που βρισκόμαστε βρίσκεται στο ακρωτήριο Κορυφάσιον. Εδώ λοιπόν σε αυτό το λόφο βρισκόταν η αρχαία (όχι η ομηρική) Πύλος και εδώ υπήρχε ο ναός της Κορυφασίας Αθηνάς τον οποίο είδε το 160 π.Χ. ο περιηγητής Παυσανίας. Στη βορινή πλευρά του λόφου κάτω από τις επάλξεις του κάστρου βρίσκεται η σπηλιά του Νέστορα, στην οποία έχουν ανακαλυφθεί ευρήματα από τη νεολιθική εποχή. 

Το πιο ενδιαφέρον ωστόσο εδώ είναι το κάστρο.

Το Παλιόκαστρο (ή Παλιοναβαρίνο) άρχισε να χτίζεται από τους Φράγκους τον 13ο αι. πάνω στα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης και οπωσδήποτε με αρχαία δομικά υλικά! Συγκεκριμένα ολοκληρώθηκε το 1289 από τον τότε Φράγκο Βαϊλο του Μωρέως Νικολό ντε Σαιντ Ομέρ (τον επονομαζόμενο και Σανταμούρη). Η συμπλήρωση του κάστρου με νέα οχυρωματικά έργα  συνεχίστηκε από σπουδαίους Ενετούς μηχανικούς τον 15ο αι. καθώς οι Φράγκοι πούλησαν το κάστρο στους Ενετούς. Αργότερα το πήραν οι Τούρκοι, η οχύρωση  ολοκληρώθηκε τον 16ο αιώνα αλλά τότε το εγκατέλειψαν κιόλας για να χτίσουν το πολύ πιο άνετο Νιόκαστρο.

Φίδια και σαύρες

Μπείτε μέσα από την ερειπωμένοι πύλη και ανεβείτε εύκολα στις εντυπωσιακές επάλξεις με τους προμαχώνες και τις πολεμίστρες. Το κάστρο έχει δύο περιβόλους : ανατολικό και δυτικό και στο δεύτερο κάπου βρισκόταν η αρχαία ακρόπολη της Πύλου.  Η θέα που θα δείτε σε όλο τον κόλπο της Πύλου , τη Σφακτηρία τη Γιάλοβα και τα μεσσηνιακά βουνά είναι εκπληκτική! Ειδικά η Σφακτηρία απλώνεται μπροστά σας σε πρώτο πλάνο μεγαλοπρεπέστατη. Η Σφακτηρία είναι ένα από τα ιστορικότερα μέρη της Πελοποννήσου και εδώ έγιναν μεγάλες μάχες ανάμεσα σε Αθηναίους και Σπαρτιάτες στον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Οι Σπαρτιάτες υπέστησαν μια συντριπτική ήττα, την οποία όσο και να φύσαγαν δεν κρύωνε καθόλου…

Τα περισσότερα κτίσματα στο κέντρο του Παλιόκαστρου είναι ερειπωμένα και μόνο θεόρατους λιθοσωρούς θα δείτε, γεμάτους ερπετά σε μεγάλη ποικιλία. Υπάρχουν επίσης και πολλές παλιές στέρνες. Τα τείχη όμως, οι επάλξεις και μερικοί πύργοι διατηρούνται αρκετά καλά και δημιουργούν τη δέουσα υποβλητική ατμόσφαιρα ενός φράγκικου κάστρου.

Την ώρα που δύει ο ήλιος και μοσχομυρίζουν τα βότανα και οι άγριοι θάμνοι είναι η καλύτερη στιγμή να βρεθείτε στις επάλξεις. Και να κοιτάζετε το πέλαγος όπως οι Φράγκοι στρατιώτες στις βάρδιες τους. Σκέφτομαι ότι εδώ οι αρχόντοι και οι σιδεροντυμένοι ιππότες δεν θα ζούσαν και σπουδαία ζωή. Συνέχεια σε συναγερμό, συνέχεια να κοιτάζουν τον ορίζοντα για τον εχθρό.  Και όλη η ομορφιά του τόπου, τα πολλά νερά, τα καταπράσινα χωράφια και οι κήποι, οι χαριτωμένοι λόφοι και οι γλυκιές αμμουδιές ήταν γι’ αυτούς ένα τίποτα. Η υποψία μαύρου σημαδιού στον ορίζοντα του Ιονίου ήταν υποψία για εχθρικό πλεούμενο. Και ήταν πολλά αυτά τότε… Και οι Φράγκοι του Παλιοναβαρίνου περίμεναν στημένοι στη μοίρα τους…

Κανείς δεν είναι εδώ να τους μνημονεύσει όμως. Οι ιστορίες τους είναι θαμμένες βαθιά μέσα στα αγριόχορτα και τα κελιά τους είναι πια φωλιές για οχιές και θηριώδεις σαύρες. Κι οι Βενετοί έφυγαν, κι οι Τούρκοι, κι οι ντόπιοι για πάντα…

Μόνο η θάλασσα στα πόδια του γκρεμού κάτω απ’ τα τείχη έμεινε να κρατάει συντροφιά αιώνια στο Κάστρο.

Ελπίζω να ευχαριστηθείτε το δειλινό στο Παλιοναβαρίνο και να μη μελαγχολήσετε με τους Φράγκους όπως εγώ…

Που βρίσκομαι?

Στην δυτική Μεσσηνία, στην περιοχή της Γιάλοβας και της διάσημης αμμουδιάς στη Βοϊδοκοιλιά, μόλις 20 λεπτά από την Πύλο, στην οποία θα φτάσετε οδικώς από την Καλαμάτα και από το αεροδρόμιο της Καλαμάτας.

Ταξίδι ως εδώ

Aπολαύστε τις καλοκαιρινές σας διακοπές με παιδιά στις αμμουδερές παραλίες της Μεσσηνίας με φόντο τα ελαιόδεντρα και ξενοιάστε με ασφάλεια και ιδιωτικότητα σε ένα οργανωμένο 10ήμερο με μοναδικές εκδρομές και δραστηριότητες, σχεδιασμένες για οικογένειες από την ομάδα του «Ελλάδα ασφαλώς», τους ειδικούς στα ξεχωριστά οικογενειακά ταξίδια. Κλείστε το δικό σας ταξίδι εδώ και με τον κωδικό ADIO20 απολαύστε ένα επιπλέον δωρεάν γεύμα για όλους!