Μια ακόμη βόλτα στη Λακωνία, μια ακόμη φορά στη Σπάρτη… Γλυκό ζεστό μεσημέρι με νοτιά, το γρασίδι πρασίνιζε στο λόφο της ακρόπολης και ψάχνω στα ερείπια κάτι από τη δόξα της αρχαίας Σπάρτης… Ανακάλυψα ωστόσο μια μικρή βίαιη ιστορία πάνω στις ζεστές πέτρες…
Αφού είδα το χαριτωμένο παλιό αρχαιολογικό μουσείο της Σπάρτης περιπλανήθηκα στα δρομάκια λίγο πιο έξω από την κεντρική διασταύρωση του Δημαρχείου, και είδα αρχαία ελαιοτριβεία, ρωμαϊκά λουτρά, δάπεδα από επαύλεις της ρωμαϊκής περιόδου, λείψανα της παλιάς πόλης διάσπαρτα και αλίμονο ξεχασμένα. Ο καταστρεπτικός σεισμός του 375 μ.Χ., οι επιδρομές των ξένων φύλων και το γεγονός ότι η νέα πόλη οικοδομήθηκε πάνω στα ίχνη της παλιάς είναι οι κύριες αιτίες για την πενία αυτή των ευρημάτων. Είδα ότι μπόρεσα
Κι έφυγα.
Πήγα προς την ακρόπολη, την καλύτερη ώρα για περίπατο. Μεσημέρι, τα σχολεία άδεια όλοι στα σπίτια τους. Ο λόφος της αρχαίας ακρόπολης ήταν άδειος. Εδώ στο βόρειο άκρο της σύγχρονης πόλης, η Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή έφερε στο φως αρκετά και πολύ σημαντικά τμήματα της παλιάς Σπάρτης, με κορυφαίο όλων το ρωμαϊκό θέατρο.
Το βρήκα πολύ εύκολα να πυρώνει στον ήλιο στεφανωμένο με ένα φουντωτό ελαιώνα.
Το – πολύ εντυπωσιακό ως οικοδόμημα – θέατρο είχε χωρητικότητα 16.000 ατόμων και λειτουργούσε μέχρι το τέλος του 4ου μ.Χ. αιώνα. Το θέατρο είχε δύο τμήματα, με τριάντα και δεκαεπτά σειρές εδωλίων αντίστοιχα, και επικοινωνούσε μέσω περιμετρικής στοάς με το ιερό της Χαλκιοίκου Αθηνάς, πολιούχου της Σπάρτης.
Το ιερό, που ονομαζόταν έτσι γιατί οι εσωτερικοί τοίχοι του ήταν καλυμμένοι με φύλλα χαλκού, παρείχε απαραβίαστο άσυλο σε όσους κατέφευγαν εκεί – ανάμεσά τους, ο Λυκούργος και ο στρατηγός Παυσανίας, νικητής της μάχης των Πλαταιών, όταν έπεσαν στη δυσμένεια των συμπατριωτών τους. Ο Θουκυδίδης μάλιστα αναφέρει ότι, όταν οι Σπαρτιάτες κατάλαβαν ότι δεν μπορούν να εξαναγκάσουν τον Παυσανία να εγκαταλείψει τον ναό, έχτισαν την είσοδό του και τον καταδίκασαν σε θάνατο από τη δίψα.
Ήπια λίγο από το νερό μου και αφουγκράστηκα ομιλίες. Δεν ήμουν μόνος πια. Ένα ηλικιωμένο ζευγάρι Γερμανών ταξιδιωτών και η ξεναγός τους είχαν ακριβώς την ίδια ιδέα με εμένα.
Η κοπέλα τους άφησε να τραβήξουν φωτογραφίες και με χαιρέτησε.
– Ξέρετε την ιστορία του θεάτρου? ρώτησε
Απάντησα καταφατικά. Και είπα πόσο σημαντικό ήταν. Χαμογέλασε.
– Υπάρχει ένα άλλο πιο σημαντικό.
Διάβολε! Δεν το ξέρω αυτό. Δεν διάβασα πουθενά γι αυτό.
– Αλήθεια? ρώτησα. Και ξέρετε που βρίσκεται?
– Μα βέβαια , ήταν το Ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος.
Ιερό? Θέατρο?
Οι πελάτες της ακόμη φωτογράφιζαν και ξεκουράζονταν στη σκιά των μεγάλων πεύκων της κορυφής του λόφου, απολαμβάνοντας τη θέα στον μεγαλοπρεπή Ταϋγετο.
Έτσι μου είπε την ιστορία, του ….άλλου θεάτρου της αρχαίας Σπάρτης.
«Ο ναός της Ορθίας Αρτέμιδος ήταν πολύ σημαντικός και δίπλα του δημιουργήθηκε αμφιθέατρο τον 3ο αιώνα π.Χ. Εκεί η νεολαία της Σπάρτης έπαιρνε μέρος σε ένα φοβερό αγώνισμα μαστιγώματος μέχρις εγκατάλειψης, την διαβόητη «διαμαστίγωση», έναν αγώνα καρτερίας. Οι νέοι ακουμπούσαν στο βωμό και υπέμεναν το ανελέητο μαστίγωμα. Μάλιστα δίπλα τους στεκόταν η ιέρεια της Αρτέμιδος κρατώντας το ξόανό της. Η ιέρεια λοιπόν παρακινούσε αυτούς που μαστίγωναν να δείχνουν μεγαλύτερο ζήλο στα κτυπήματα γιατί υπέφερε από το βάρος του αγάλματος στην περίπτωση που δεν ήταν αρκούντως δυνατά. Τα πλήθη αλάλαζαν καθώς τα αιματοβαμμένα θεάματα ήταν πολύ της μόδας τότε (μιλάμε για τη ρωμαϊκή εποχή..). Όπως καταλαβαίνετε, πολλά Σπαρτιατόπουλα προτιμούσαν να πεθάνουν από την αιμορραγία παρά να υποχωρήσουν, ειδικά όταν ανάμεσα στους θεατές βρίσκονταν οι γονείς τους που τα παρότρυναν με ουρλιαχτά να προτιμήσουν το θάνατο από την ατίμωση… Στο τέλος βραβεύονταν εκείνοι που παρέμεναν όρθιοι, οι ονομαζόμενοι και βωμονίκες..»
Την ευχαρίστησα και τη χαιρέτησα…
Μου είπε που βρίσκονταν τα λείψανα του ιερού της Ορθίας Αρτέμιδος και του θεάτρου του.
Δεν θέλησα να πάω όμως… Η ματωμένη ιστορία του μου δημιουργούσε κακούς στοχασμούς…
Προτίμησα να κάνω ακόμη μια βόλτα στη λιακάδα…
Κι έστριψα τη μοτοσικλέτα μου προς το Μιστρά….
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.