Το Μικρό Χωριό της Τήλου, στα ωραία Δωδεκάνησα, είναι ένας από του πιο γραφικούς οικισμούς στο Αιγαίο. Αλλά αλίμονο είναι εγκαταλειμμένος πια… Ήταν αρχές καλοκαιριού όταν είχαμε φτάσει στο νησί. Μάθαμε για τα ξωκλήσια του και πήγαμε να το δούμε και να το φωτογραφίσουμε την καλύτερη του ώρα: το χάραμα…
Οδηγήσαμε μέσα στο θολό μισοσκόταδο του πρωινού. Μύριζε κομμένο χόρτο και αλμυρίκια. Ξημέρωνε στο Μικρό Χωριό. Ο ήλιος σιγά σιγά έβγαινε μακριά από το πέλαγος και έβαφε ρόδινα τα πάμπολλα έρημα σπίτια. Αφήσαμε στο σκουτεράκι μας στην άκρη ενός λιθοσωρού. Περπατήσαμε ανάμεσά στα ρημαγμένα σπίτια, οι πέτρες στα χαλασμένα καλντερίμια έκαναν ένα τραχύ ήχο κάτω από τα πόδια μας. Οι αγριοσυκιές και τα βάτα μαζί με ένα κοπάδι γίδια αποίκιζαν τα χαλάσματα.
Περπατούσαμε αμίλητοι… Ώρα γαλήνης και περισυλλογής…
Το Μικρό Χωριό κατοικείται τουλάχιστον από τον 13ο αιώνα και ήταν ένας ακμαίος οικισμός, χτισμένος αμφιθεατρικά με μεσαιωνική πολεοδομία στην πλαγιά πάνω από τον ποταμό Αρνό.
Εγκαταλείφθηκε εντελώς τη δεκαετία του 1960. «Ως το ‘60 υπήρχε χρυσικός στο Μικρό Χωριό», μας έλεγε νωρίτερα η σχεδιάστρια κοσμημάτων Άννα Παρλιάρα. Σήμερα είναι ένας ωραίος ερειπιώνας, βυθισμένος στη σιωπή. Μαλακό πρωινό αεράκι απλωνόταν στους λιθοσωρούς που κάποτε ήταν καλντερίμια, μαγαζιά, αυλές, ζωή…
Τα σπίτια του χωριού ερήμωσαν και ερείπωσαν όμως τα βυζαντινά του ξωκλήσια στέκουν καλά ακόμη, μαρτυρώντας τα χρόνια της ακμής. Τα εκκλησάκια αυτά συντηρήθηκαν πριν κάμποσα χρόνια και ευτυχώς γλίτωσαν από την μοιραία κατάρρευση. Τα επισκευθήκαμε μαζί με την Σέβα Βασιλαρά, επιβλέπουσα αρχιτέκτονα της αναστήλωσης των βυζαντινών εκκλησιών της Τήλου. «Στο νησί υπάρχουν 125 ξωκλήσια του 12ου ως 16ου αιώνα. Αναστηλώσαμε τα 15», λέει.
Η Τίμια Ζώνη του Μικρού Χωριού είναι ένα από αυτά. Γεμάτη τοιχογραφίες του 1787, φτιαγμένες από τον Συμιακό ζωγράφο Νεόφυτο, έχουν λαμπερά χρώματα και αρκετά καλή τέχνη. Κοιτάω τον σκυλοκέφαλο Άγιο Χριστόφορο, καμαρωτό με την πορφυρή του μπέρτα και την αρχαϊκή του φορεσιά.
Την προσοχή μου τράβηξε ένα καραβάκι σχεδιασμένο πρόχειρα σε κάποια κόγχη με φθαρμένα χρώματα. Ποιος σχεδίασε το πλοίο? Πότε?
Έμαθα λοιπόν πως τα καραβάκια στους τοίχους των εκκλησιών είναι χαραγμένα από τους πειρατές που έρχονταν εδώ. Μάλλον σαν τάμα. Σκέφτηκα αυτούς τους μοβόρους πολεμιστές, που πέρναγαν τη ζωή τους έξω από κάθε έννοια νόμου και ηθικής να ζωγραφίζουν πάνω στους βυζαντινούς σοβάδες σκαριά, πανιά, ξάρτια και άγκυρες, θέλοντας να ξορκίσουν την κακιά ώρα, την καταιγίδα, την άγρια μάχη, το θάνατο ίσως..
Κάθισα κάμποσο κοιτώντας αυτούς τους κακότεχνους, ναϊφ στόλους πάνω στους λακουβιασμένους τοίχους. Μου άρεσε η δροσιά του ναού και η γλυκερή μυρωδιά του παλιακού κεριού που πότιζε τον αέρα.
Έξω ο ήλιος ήδη είχε αρχίσει να ζεματάει…
Στο προαύλιο του ναού υπάρχει το παλιό νεκροταφείο του χωριού και το κυκλικό οστεοφυλάκιο, ένα μακάβριο πέτρινο πηγάδι. Γεμάτο κόκαλα, κρανία και σιωπή…
Μέσα οι πειρατές ξόρκιζαν το θάνατο με ζωγραφιές. Έξω η αδυσώπητη αλήθεια του κοιμητηρίου σφράγιζε με την δική της βεβαιότητα κάθε στοχασμό.
«Hey, man… are we done here?», μου φώναξε ο φωτογράφος μου.
Του έδειξα το σκούτερ, ως απάντηση….
Μάλλον χάρηκε…
Που βρίσκομαι?
Στην Τήλο, στα Δωδεκάνησα, στο νότιο Αιγαίο. Ο καλύτερος τρόπος να έρθετε ως εδώ είναι με πλοίο μέσω Ρόδου ή Πειραιά. Από τη Ρόδο θα βρείτε περισσότερα δρομολόγια και μικρά τοπικά πλοία, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το Μικρό Χωριό βρίσκεται στην ενδοχώρα του νησιού.
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.