Τιθορέα, Παρνασσός, Στερεά Ελλάδα, Βοιωτία

Δυο ψάρια στον Παρνασσό

Αλλόκοτος τίτλος ε; Μα ψάρια στον Παρνασσό; Στο βουνό; Χωρίς μεγάλα ποτάμια και λίμνες; Αυτονόητα ερωτηματικά. Ιδού και η απάντηση σε αυτά, σε μια ιστορία για μια μικρή ανακάλυψη, στο χωριό Τιθορέα, ψηλά στις πλαγιές του Παρνασσού.

Στην περιοχή υπάρχουν δυο χωριά με το όνομα Τιθορέα: η Πάνω και η Κάτω. Και εκείνο το πρωί εγώ είχα ανηφορίσει στην Πάνω Τιθορέα, ψάχνοντας την ιστορία της. Στην θέση της υπήρχε η αρχαία πόλη Νεών (και σχετικά κοντά η αρχαία Δαυλίς, θα διαβάσετε εδώ γι αυτή) και περνώντας τα αρχαία τείχη νόμιζα πως είχα δει ό,τι σωζόταν από την αρχαία πόλη.

Γελάστηκα…

Καθώς ανηφόρισα προς την πλατεία του χωριού είδα δεξιά το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Είναι χτισμένο με σταχτιά πέτρα, αρκετά καλοφτιαγμένο. Είναι αρχαιότατο, αλλά σήμερα ανακαινισμένο.

Στον εξωτερικό τοίχο υπάρχει μεγάλο μαρμάρινο ανθέμιο, πιθανότατα παρμένο από κάποιο κατεστραμμένο αρχαίο κτήριο. Και δίπλα στην είσοδο αρχαία λίθινη επιγραφή που αναφέρει «ο ναός αυτός είναι αφιερωμένος στα παιδιά».

Τιθορέα, Παρνασσός, Στερεά Ελλάδα, Βοιωτία
Αρχαίο ανθέμιο στον Αηγιάννη

Ως εδώ ωραία και καλά. Και ο ναός ήταν επίσης ανοικτός.

Μπήκα μέσα να ανάψω το κεράκι μου. Υπήρχαν κι άλλα αναμμένα και φώτιζαν μαλακά τον μικρότατο, μονόχωρο ναό.

Είδα λίγες παλιές τοιχογραφίες (στο βόρειο και στο νότιο τοίχο, τον Άγιο Γεώργιο και τον Άγιο Δημήτριο αντίστοιχα, καβαλάρηδες κι οι δύο), μάλλον φτιαγμένες από λαϊκούς τεχνίτες, αρκετά όμορφες ωστόσο.

Τιθορέα, Παρνασσός, Στερεά Ελλάδα, Βοιωτία
Τοιχογραφίες στο ναό

Κάθισα να πάρω μια ανάσα και μοιραία έριξα το βλέμμα μου στο πάτωμα. Και ωωωπ… ιδού. Κάτω από το διάφανο χοντρό πλεξιγκλάς του πατώματος έλαμπαν δύο ψάρια! Αλήθεια! Δυο θαυμάσια σχεδιασμένα ψάρια, αποτυπωμένα στα ψηφιδωτά του δαπέδου (δείτε τα στη φωτό). Τι να ήταν αυτό το δάπεδο άραγε; Από ποιο κτήριο; Υπήρχαν κι άλλα ψηφιδωτά αλλά δεν τα έβλεπα καλά στο μισοσκόταδο που έπεφτε σαν κουβέρτα πάνω στο πάτωμα. Υπήρχε και ένα χαλάκι δε που έκανε τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα.

Τιθορέα, Παρνασσός, Στερεά Ελλάδα, Βοιωτία
Τα ψηφιδωτά, κάτω από το δάπεδο του ναού

Όπως έμαθα αργότερα τα ψάρια μου ανήκουν σε ρωμαϊκά ψηφιδωτά του 3ου – 4ου  μ.Χ. αιώνα. Ποιοι Ρωμαίοι σχεδίασαν ψάρια σε δάπεδο κτηρίου στον Παρνασσό? Γιατί?

Δεν θα μάθω ποτέ…

«Είχε ποτέ ψάρια το χωριό?» ρώτησα έναν παππού που μπήκε να προσκυνήσει.

Με κοίταξε με ένα βλέμμα όλο συμπόνοια και δεν απάντησε. Μάλλον βέβαιος για την ασταθή κατάσταση που βρισκόταν το μυαλό μου…

Βγήκα έξω στο δροσερό αεράκι του ανατολικού Παρνασσού. Η ατμόσφαιρα μύριζε καμένο ξύλο και βελανίδι.

«Να πας και στον Αη Ζωσιμά…» μου φώναξε ο γέρων βγαίνοντας και έχοντας ήδη επιτελέσει το θρησκευτικό του καθήκον.

Ναι είχα σκοπό να πάω. Ο ναός του Αββά Ζωσιμά βρίσκεται λίγο πιο πάνω από την πλατεία. Έμαθα μάλιστα πως μόνο τρεις ακόμη ναοί στον κόσμο είναι αφιερωμένοι στον Αβά Ζωσιμά: στο Άγιο Όρος, στην Αίγυπτο και στη Ρωσία.

Αλλά πρώτα προλαβαίνω να πιω ένα καφέ κάτω από τα πλατάνια της πλατείας.

Τιθορέα, Παρνασσός, Στερεά Ελλάδα, Βοιωτία
Λιθανάγλυφο στον Αηγιάννη

Που βρίσκομαι;

Η Άνω Τιθορέα βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Παρνασσού. Ο καλύτερος τρόπος για να έρθετε είναι οδικώς μέσω εθνικής οδού Αθηνών Λαμίας, ακολουθώντας στη συνέχεια τον κεντρικό δρόμο προς Αμφίκλεια και Γραβιά. Ο δρόμος για Άνω Τιθορέα είναι επαρκώς σηματοδοτημένος.  

Social Media