Η χερσόνησος του Βάμου, στη δυτική Κρήτη και στο Νομό Χανίων, είναι ένας τόπος γεμάτος χαμηλούς λόφους που κατηφορίζουν στη θάλασσα, σκισμένοι από βαθιές ρεματιές. Ελιές, δρυς πουρνάρια και κυρίως μεγάλα δάση από κυπαρίσσια – δίνουν την επικρατούσα ξυλεία των χωριών – απλώνονται στις εξοχές του νησιού. Βόρεια του Βάμου ο δρόμος διασχίζει ένα – σπάνιο εδώ – άλσος με πεύκα και κατηφορίζει μέσα σε θαυμάσια τοπία στο μοναδικό μοναστήρι του Αποκόρωνα. Ο Αηγιώργης στο Καρύδι ήταν πάντα μετόχι της Μονής Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων με 25 χιλιάδες οκάδες λάδι και 3600 ρίζες ελιές. Μοναστήρι όμως δεν ήταν. Έγινε το 1996. Κοιτάζω τον απέραντο ελαιώνα σαν σταχτοπράσινη μοκέτα να τυλίγει τα γύρω χωράφια.
Στον ίδιο χώρο στις αρχές του 17ου αιώνα υπήρχε ένας μικρός οικισμός, το Καρύδι. Το 1636 αναφέρεται για πρώτη φορά η ύπαρξη του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου – πριν από μερικά χρόνια οι ανασκαφές έφεραν στο φως τα θεμέλια και το κοιμητήριό του. Το μοναστήρι μεγάλωνε και δύο αιώνες αργότερα στους χώρους του λειτούργησε ελαιοτριβείο. Η ακμή δεν κράτησε πολύ. Το 1926 η Μονή ερήμωσε και οι εκτάσεις της μοιράστηκαν
«Μετά το 1957 όλα μοιράστηκαν σε πολεμιστές του Αλβανικού. Εγώ βρήκα μόνο έντεκα ρίζες στον περίβολο» μας λέει ο πατέρας Δωρόθεος Χαροκοπάκης, μοναδικός μοναχός, ηγούμενος, κάτοικος της ερημίας στο Καρύδι και ένας από τους πιο χαριτωμένους ανθρώπους του Βάμου. «Το 1996 που ήρθα υπήρχε μόνο το καθολικό και ερείπια», λέει σερβίροντας ζεστή μαλοτήρα, βάλσαμο στη σημερινή σταχτιά παγωνιά. «Υπήρχε οικισμός πριν το 1600 και λεγόταν Καρύδι αλλά το μετόχι φτιάχτηκε μετά το 1650. Ως το 1924 άκμαζε, εδώ δούλευε πολύς κόσμος σε ελιές, αμπέλια, ζώα.».
Κρυμμένο πίσω από τους εξωτερικούς τοίχους αντιστέκεται στη φθορά του χρόνου ένα μεγαλειώδες αρχιτεκτονικό δημιούργημα: τα απομεινάρια του μεγάλου ελαιοτριβείου του μοναστηριού, ένας τεράστιος μακρόστενος χώρος που αποτελείται από δώδεκα τόξα και ακουμπά σε παλαιότερα κτίρια.
Βλέπουμε τις καμάρες του παλιού ελαιουργείου, σαν πέτρινος σκελετός τιτάνιου ζώου, τις θαυμάσια αναστηλωμένες πτέρυγες της Μονής με τα ρόδινα χρώματα, το παλιό βενετσιάνικο σπίτι, τη γειτονική Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου του 11ου αιώνα από την οποία σώζεται το καθολικό και ερείπια των κελιών.
Μυρίζει λιβάνι, που φτιάχνει ο Δωρόθεος και μοσχοβολάει κυπαρισσόξυλο.
