«Εις γάμου κοινωνίαν…»

«Να σας ζήσουν…»

«Ευχαριστούμε! Πάρτε ένα ξεροτήγανο…»

Πήρα. Και καταφχαριστήθηκα.  Θυμήθηκα με νοσταλγία τα πελώρια ταψιά με τα σπειροειδή ολόχρυσα ξεροτήγανα, σοφά χτισμένα σε μελωμένες, αστραφτερές πυραμίδες που μετέφεραν ροδομάγουλες συμπεθέρες στους νησιώτικους γάμους. Όπως σε αυτόν σήμερα (είμαι στα Κύθηρα ξέχασα να σας το πω).

Ναι, ξέρω θα έχετε ξανακούσει για ξεροτήγανα. Και θα έχετε ξαναδοκιμάσει ίσως. Τα γλυκά σοροπιασμένα ξεροτήγανα είναι ίσως τα διασημότερα γλυκά της νησιωτικής Ελλάδας. Με όλες τους τις παραλλαγές. Αλλά και με μια βασική και κοινή συνιστώσα: είναι τα κατ εξοχήν επίσημα και πανηγυρικά γλυκά, απολύτως απαραίτητα σε γάμους, αρραβώνες και βαφτίσεις. Πολύ γιορτινά γλυκά μα την αλήθεια.

Μα ποιος τα έφτιαξε αυτά που δοκίμασα σήμερα; Έψαξα, έμαθα και πήγα να δω πως γίνονται τα ξεροτήγανα εδώ στο Τσιρίγο.

«Και τι καινούριο έχουν τα τσιριγώτικα;» ρώτησα όταν πήγα στο σπίτι της κυρίας Ρίτας Κονόμου η οποία τα είχε μαστορέψει.

«Ε λοιπόν έχουν…» μου λέει. «Το κόλπο είναι στη ζύμη, η οποία φτιάχνεται από αυγά και αλεύρι. Μόνο. Το νερό απαγορεύεται αυστηρά». Κανένα άλλο υλικό. Τα μπέικιν πάουντερ και λοιπά τσαχπίνικα τα αφήνουμε στην κοινή γαστρονομική περιφρόνηση υποθέτω».

«Φτιάχνουμε τη ζύμη με όσο αλεύρι και όσα αυγά θέλουμε (ανάλογα την ποσότητα γλυκών που υπολογίζουμε να φτιάξουμε). Ανοίγουμε την ζύμη ωραία ωραία με το χέρι. Και μετά την κόβουμε ισοπαχείς λουρίδες με το εργαλείο που αφήνει στην άκρη δοντάκια.» λέει γελώντας η αγαπητή μου κυρία Ρίτα.

Η οποία κάπου εδώ άρχισε κυριολεκτικά το κέντημα με… ζυμάρι!. Έφτιαξε κάτι μικρές βαρκούλες με τη ζύμη τις οποίες ένωσε σ ένα στεφάνι το οποίο είναι λες και φτιάχτηκε με βελονάκι.

«Στη συνέχεια καίμε λάδι, αλλά όχι πολύ γιατί τα ξεροτήγανά μας θα μαυρίσουν.» Και τώρα το λόγο έχει η ταχύτητα. Με μια επιδέξια κίνηση το κεντητό στεφανάκι βυθίζεται στο λάδι και – ω του θαύματος – φουσκώνει σε δευτερόλεπτα. «Πρέπει αμέσως να γυρίσει τα σόπια (από την ανάποδη στα τσιριγώτικα)» λέει η κυρία Ρίτα. «Και είναι έτοιμο για το πιάτο…».

 

Ακολούθως τα μέλωσε με τσιριγώτικο μέλι ζεσταμένο (να είναι ρευστό αλλά όχι νερωμένο), με κανέλα και καβουρδισμένο σουσάμι. Η γεύση τους είναι εντελώς λεπτή και αέρινη.  Τα ξεροτήγανα – μαζί με τους μπεζέδες και τους ροζέδες, άλλα ωραία γλυκά αυτά – δεν λείπουν ποτέ από τους τσιριγώτικους γάμους και τις βαφτίσεις.

«Για τις ίδιες γιορτές, γάμους και βαφτίσεις  κάνουμε και αυγοκαλάμαρα» λέει και ετοιμάζεται. Ακολουθεί  την  ίδια διαδικασία αλλά μόλις κόψει την δαντελωτή λωρίδα της ζύμης, την τυλίγει σε μια πηρούνα και σταδιακά την βυθίζει στο λάδι στριφογυρίζοντας την παράλληλα.

Θέλει πολλή τέχνη γιατί η όλη διαδικασία γίνεται γρήγορα και πολύ εύκολα το αυγοκαλάμαρο χάνει τη σπειροειδή του χρυσαφένια αρμονία και γίνεται σαν χαλασμένο θυμιατό. Δοκίμασα να κάνω ένα κι εγώ και έτσι έγινε, πιστέψτε με…

Που θα βρείτε τέτοια «μεταξωτά» γλυκά; Φροντίστε να είστε καλεσμένοι σε κάνα γάμο στο Τσιρίγο.

Αν είναι κι ο δικός σας ακόμα καλύτερα…

Που βρίσκομαι; 

Τα Κύθηρα βρίσκονται νότια της Πελοποννήσου. Ο γρηγορότερος τρόπος για να πάτε (εκτός του αεροπλάνου) είναι οδικώς ως τη Νεάπολη Λακωνίας και μετά με φεριμπότ.