Αγαπάω πολύ τους μύθους. Είναι μια πολύ τρυφερή ερμηνεία της ιστορίας και της φύσης. Και κάνουν το ταξίδι μαγικό… Ιδιαίτερα σε μια χώρα που από την αρχαιότητα ζούσε μέσα σε μια ολοζώντανη μυθολογία.
Δεν βρήκα την γνωστή ελληνική μυθολογία εδώ στα βουνά και τις λίμνες της Φλώρινας, στη δυτική Μακεδονία. Βρήκα άλλα γοητευτικά…
Και τα ανακάλυψα κάνοντας trekking (και όχι χωμένος σε καμιά βιβλιοθήκη σαν ποντικός…).
Ξεκινήσαμε από το χωριό Σκλήθρο με τον φίλο φωτογράφο Χρήστο Δράζο και τον Σκληθεριώτη Τάκη Βογλίδη να περπατήσουμε στο λεγόμενο «μονοπάτι των ψαράδων».
Σιγά. «Που είμαστε…» ρωτάτε; Στη δυτική Μακεδονία, κοντά στο διάσημο Νυμφαίο. Και περπατάμε προς μια μικρή εξαιρετικά φωτογενή και όμορφη λίμνη, τη Ζάζαρη.
Η λιακάδα εκείνου του Γενάρη ήταν τρομερή. Η ζέστη για εβδομάδες ασυνήθιστη. Διασχίζουμε τοπία με βελανιδιές, γάβρους, γκορτσιές, αγριομηλιές, λεύκες και ιτιές. Το Βίτσι βόρεια υψώνεται απότομα. Περνάμε την τούμπα της Αγραπιδιάς (γεμάτη μελισσόχορτο και ρίγανη).
«Να και κατσίτσκα…»λέει ο Τάκης δείχνοντας μας τον άγριο κρόκο. «Φέτος με τις ζέστες άνθισε 2 μήνες νωρίτερα…».
Περνάμε μέσα από πυκνές συστάδες με βελανιδιές και βγαίνουμε σε ένα διάσελο με υπέροχη θέα στη λίμνη. Σταματάμε για να ξαποστάσουμε.
Το τοπίο απλώνονταν μαγευτικό μπροστά μας και η Ζάζαρη γλυκιά μικρούλα ακίνητη καθρεφτίζει στα νερά της τις κεραμιδένιες στέγες από το Λιμνοχώρι. Ολόγυρα γρασίδι λιγοστό, γαύροι και βελανιδιές. Καθίσαμε να ρουφήξουμε την εικόνα μέσα στη λιακάδα. Ο Τάκης έβγαλε από το σάκο του ένα μπουκαλάκι τσίπουρο, σταρένιο ψωμί και ντόπιο κεφαλοτύρι. Σε λίγο άρχισε να μας λέει και τις ιστορίες της λίμνης.
Πώς δημιουργήθηκε η Ζάζαρη;
«Λένε εδώ πως ήτανε κάποτε μια νύφη σε ένα από τα γειτονικά χωριά, καλή γυναίκα. Όμως δεν τα πήγαινε καλά με τη πεθερά της. Όλο τρωγόντουσαν. Ένα βράδυ λοιπόν που οι γιοι της γριάς έλειπαν η νύφη άνοιξε όλες τις βρύσες στο σπίτι. Το νερό έτρεχε έτρεχε ασταμάτητα. Πλημμύρισε το σπίτι και έπνιξε την πεθερά της. Όμως δεν σταμάτησε να τρέχει. Και από τα νερά του σπιτιού, από εκείνη την πλημμύρα έγινε η λίμνη Ζάζαρη…».
Ο Τάκης μας δείχνει ολόγυρα μεγάλους σταχτοπράσινους γρανιτένιους βράχους, λακουβωμένους και γλυμμένους από τους αιώνες, σαν στραβοχυμένους λουκουμάδες. Άλλοι μύθοι εδώ… Λένε γι αυτούς τους βράχους πως είναι απομεινάρια του βασιλιά Αλέξανδρου. «Να το ποτήρι του, εδώ η πατημασιά του, εδώ οι μπότες του, εκεί το καζάνι του…».
Θέλει κάμποση φαντασία για να φανταστείς τους βράχους ως ίχνη ενός γιγάντιου βασιλιά. Όμως τι θα ήταν το ταξίδι χωρίς φαντασία;
«Άλλοι λένε πως είναι του Μεγαλέξαντρου κι άλλοι λένε πως είναι τα ίχνη του βασιλιά Μάρκου Κράλιου» λέει ο Τάκης. Τι μου θυμίζει το όνομα; Μάλλον τον κάποιο σέρβο ηγεμόνα, Κράλη ή ακόμη και τον θρυλικό Στέφανο Δουσάν. Ανέκαθεν στην Ελλάδα μύθοι και ιστορία ήταν ένα κουβάρι άγρια μπερδεμένο…
Κάτω μας η λίμνη έχει πάρει ένα μενεξεδένιο χρώμα. Στο κέντρο μια ψαρόβαρκα κυνηγάει τα λιγοστά γριβάδια και τις τούρνες…
Η Ζάζαρη με μόλις 2 τετραγωνικά χιλιόμετρα έκταση κρύβει πίσω από το εντελώς ειδυλλιακό τοπίο τα μικρά της βάσανα.
Το πρόβλημα με τη λίμνη είναι το ανεβοκατέβασμα της στάθμης της καθώς από το Μάιο ως τον Αύγουστο οι αγρότες της περιοχής παίρνουν νερό για άρδευση και η στάθμη της κατεβαίνει. Τα αυγά των ψαριών όμως που είναι αφημένα στα καλάμια ξαφνικά μένουν έξω από το νερό και καταστρέφονται.
Το χειμώνα με τα νερά της βροχής η στάθμη ξανανεβαίνει. Και έτσι μοιραία τα ψάρια λιγοστεύουν και χάνονται…
Και από το μονοπάτι των ψαράδων απ όπου κάποτε οι ψαράδες κουβάλαγαν τα διάσημα ως σήμερα ψάρια της Ζάζαρης – τα περίφημα γριβάδια και τις τούρνες – στο Σκλήθρο και στο κοσμοπολίτικο Νυμφαίο, σήμερα περνούν μόνο φυσιολάτρες και ψαγμένοι πεζοπόροι.
Καημένη Ζάζαρη… Λες να σε καταράστηκε η πνιγμένη πεθερά του παραμυθιού;
Πού βρίσκομαι;
Το Σκλήθρο και η λίμνη Ζάζαρη βρίσκονται στη δυτική Μακεδονία, στο νομό Φλώρινας. Ο γρηγορότερος δρόμος για να φτάσεις είναι μέσω Εγνατίας οδού – Κοζάνης – Πτολεμαΐδας.
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.